Cogadh Napóileán i gcoinne Prúisia 1806 (Gaolainn Múscraighe)

(I)
Ma mithid riot is cóir a mhaoidheamh
móréachta dhearbhrathar da mháthar, go
sonrach an 8 mhi na bliadhna so: et uime sin
adeirid na h-aoilig (no is mian reo a radh) go
bhfuil an fiabhrus coididiana a tiocht go dian
ar ach Seorse, et ar mháor theighleach et go
bhfuil an leoghan et an t-aonadharcach maille
colamhna an torchaithighreach féin, a riocht
na rabhadar fós re 3. chead. bliadhan .i. an
eaglaigheacht bas gan súil re h-eiseirghe. etc.

(II)
Ce cian do chomhnaidhe o chogar do
chomhaltaidhe ni fulair liom gur chluinis tor-
chradh ardthimtire na Breatan, tug amus
minic gan athas, ar eirleach na mor-luch.

(III)
Do chualais. mur an gceadhna bas ann-
trathach t-Sheanaig na siochana do chuir
Laudardáil go lansaolta a suiridhe re. dear-
bhrathair do mhathar. no gur dhein maicne na
n-olc gne tathaighthe re Frederic anos
fluch-shuileach, d’fhag é gan tigh, gan aird,
gan aitreabh; gan oiread et feár in uice mar do
fagbha ag Proinsias roimesi.

(V)
An 8mhadh la d. ochtmhi na bhliadhna
so tainig an luch mhór sa chlann an
ithlinn Frederic – An 10mhadh la do mar-
bhadh leo a mhac .i. Laoiseach prionsa Pruisia.
An 14 la do tugadh an cath calma úd (Cath
Iena in margbadh cosamhail re Cath Cluana
Tairbh ionar cuireadh an ruag ar Frederic et ar
a shluaghtaibh iomdha, do goineadh Dúic
Bhrunsbhic go milteach et fos do chaill se a
radharc, do rineadh priosunach do Phrionsa na
n-Arástaidhe et do marbhadh ii each faoi
Frederic e féin, et a bhean rioghan lear mhian
cath… sin do chonairc si e iar na h-eitilt.

(V)
An 25 lá do ghabh na luchaigh seilbh
Berlin et an 28 tainig dearbhrathar do mhathar
féin asteach don caithir sin et do rín comh-
naidhe inte. An ait eile dobadh eigean don
Phrionnsa Hohanló tabhairt suas maille
16,000 cosaide airm, 6,000 armmharcach, 45 do
bhratachaibh, 64 canoin infheadhmadh. Do
marbhadh fos mac eile do Frederic an la so .i.
an 29 .i. Prionsa A. Feardhorcha et móran nach e
etc ar mhodh go n-aithristear gur cuireadh an
ruag an tan so ar 10 mile eile diobh et gur
sgaipeadar mórbhuidhean Frederic ar feadh
mhoin an áir amhuil ceo fobhair ar eirge
ghréine, do thoisg mhóráithis na laoch. Adeir
dearbhráthair do mháthar gur togbhadh go
deanach 60,000 eile priosunach 65 do
mheirgibh 600 canuinn et ós cionn 20 ard-
theoiseach .etc. Do theith Frederic et
ni feas cá h-aith a bhfuil se. Do rin
t-uncail uachtarán don taoiseach Cleirg ar
Bheirlin et ar Rioghacht Phrusia go h-uile. As
clos damh gur fear aon tre dhuit an taoiseach
so .i. Cleirc agus gur o Thiobradaran e gan
amhras. et fós do cuireadh a gceill domh gur
Ciaraigheach an mór-thaoisach eile ud .i.
Solt et gur Mac an t-Síthigh a ainm dileas. Na
biodh eagla ort a Ghaodhal ionmhuinn an tan
ataid na mórchuiraidhe-si a bhfabhar ag
t-uncail etc as amhrach do comaltaidhe gach
la.

(VI)
An 6 la don 9 mhi do togbhadh caithir
.i. Lubec leis an taoiseach .i. Bearrnadot. et do
togbhadh Magdeburg an 8 la, an Foslongport
bu treise sin Orip. et adeir leitir o Hambuirgh
nach feas d’aoineach ca h-ait don Ocheathar-
dha ionar fholaic Frederic é féin – d’eag
Duke Bhrunsbhic an Altona an xii don 9 mhí
et do bhrigh mar goineadh et fós an tan
chualadh se gur chaill se a Rioghacht do bhris a
chroidhe et d’éag. Do rineadh priosunach do
Phrionsa Meclenburgh .i. dearbhrathair
bheanrioghan Phrusia leis an dtaoiseach
Sabharaigh et do chuir obair chun chuaigh na
luchaigh go Polann an 5mhadh le do shaoradh
na bPolannaigh o anbhruid an trir úd do chreach iad.

Le Donnchadh Ó Floinn

(Sgríobh Donnchadh Ó Floinn an téacs seo sa bhliadhna 1806 le linn Ceathramh Cogadh i gcoinne Napóileán agus na bhFranncaigh eadar 1806 go 1807. Bhí na Gaodhal ag troid san gach arm na Gearmánaigh / Almannaigh le linn an cogadh seo go h-áirithe, ‘ch bhí siad ag troid san airm na bhFranncach freisin cuid ’s mó. Throid na sgríbhneoir seo ‘troid ar taobh leis na Gearmánaigh nó na h-Almannaigh, agus fuair na h-Almannaigh bhristeadh agus bhristeadh agus bhristeadh i gach cath agus troid i gcoinne na bhFranncach faoi cheannas Napóileán Bonapart. Chonnaic na sgríbhneoir na bhFranncaigh’mháirseáil thíos gach bóthar agus le taobh ar gach cosan freisin. Bhuaigh na bhFranncaigh gach cath i gcogadh seo, ‘gus tá ’n fear seo ‘caint faoi na saighdiúirí Almainn ag rith agus ag teith amach as an throid, agus amach as airm na bhFranncach freisin. Rinn na Gaodhal comhaireachd i gcoinne na bhFranncach annseo cuid ’s mó, ‘gus bhí fearg ag an sgríbhneoir faoi sin mar rinn iad sin amháin gan cuidiú ’s na prionnsaí na h-áite, ‘gus gan tacaíocht as na ceannairí ’s na taoisigh áitiúil na h-Almann nó Gearmáin le linn an chogadh seo. Bhuaigh na bhFranncaigh ag Cath na h-Iena nó Cath Iena, agus ghabháil iad baile mór Beirlin freisin. Níl filíocht annseo, ’s téacs sgéal míleata faoi Cogadh eadar Napóileán Bonapart – Ard Righ na bhFranncach ó 1804 – agus na ríoghachtaí na h-Almann / Gearmáin, agus bhuaigh Napóileán an cogadh gan dabht eadar 1806 go 1807. Bhí na Gaodhal ‘troid annseo cuid na Géanna Fiadhana freisin.)