Trod nan Dùsgadhan (1801 gu 1803)

Nuair a thánaig na Dùsgadhan mu ceanntar Gleann Gàidheal, thosaidh ead rudan Gallda ‘gus thánaig ead a-staigh sa Eaglais, agus eadar measg nam muinntear Gàidheal gu h-áiridh amháin. Bha Cailean Mac Loingsich agus Aonghus Mac Dhiarmaid an aghaidh ead mar bha fuath mór aca leotha chun air na Dùsgadhan. Chuaidh na Dùsgadhan ministear nuadh aca – Murchadh Mac Mhurchaidh – do dheun seirbheisean air latha eile. Ach chuir Cailean ‘s Aonghus am bhall mór mu’n an Eaglais latha roimhe sin. Ach fhuair ead – na Dùsgadhan – thar am bhalla ‘gus fhuair ead a-staigh an Eaglais. Ach chuir ead seirbheisean aca san toighean Dùsgadhan eile gu nuair a’ fhuair eaglais nuadh aca.

Rinn Cailean an ruaig-ionnsaigh mór an aghaidh an Eaglais sa Bhaile Buidhe-dhearg sa 1802. Rinn e sin mar bha e ‘n aghaidh am ministear nuadh ann mar bha e – am ministear nuadh – air taobh Dùsgadh. Fhuair e san ‘g sabaid an aghaidh Éildear mór ann, agus bh’ Aonghus Mac Gille-Chrìosd an ainm a robh air. Ri linn an sabaid, sgairt Cailean a-mach le dagaichean Còmhlann.