Bha Fíor Gáidheal ‘s ministear Dhia Mhór mhath e fhé a Cailean. Rugamh agus tógamh e air Eilean Leòdhais sa Màrt 1784. Bha e ‘g beò sa Steornabhaigh gu bha naoidh bliadhain dheug dh’aois aige. Thánaig e gu h-Aimearaga sa 1803, agus chaidh e gu Gleann Gàidheal sa 1809. Thánaig agus chaidh e gu ‘n sábáilte nan Eaglais sa Bharbacú sa 1839 nuair a rinn nan Éildearan pleannan do dhùn shìos an eaglais so mar cha robh luchd mór ann. Ach thánaig Cailean Mac Ìomhair chun an sábháilt’ agus dhubhairt e sábhalaidh e ‘n eaglais so gun airgiod, agus dh’iompaigh e rudan gu caithream ann eadar 1839 gu 1849! Dh’fhàs nan uimhearan shuas an-mhor mar an obair Cailean gun teagamh.
Sa bhliadhain 1843, dh’fhàg ceathar ciad (400) ministear a-muigh as Eaglais Cléirich na h-Albainn mar bh’ ead – an Eaglais mór – air taobh Sasuinn ‘s air taobh na tighearnan talamh cuideachd. Dh’fhan Cailean an-chairdiúil leis an t-Saor Eaglais nuadh, ach dh’fhan e leis am prìomh Eaglais Cléirich gun teagamh. Bha fhios aige bha ceart agu do shabaid an aghaidh na tighearnan talamh, agus thug e cuidich ‘s airgiod chugu le sin cuideachd. Thánaig sluagh Saor Eaglais gu h-Aimearaga sa 1843 mar bh’ ead ‘lorgaigh le h-aghaidh airigiod do shabaid nan Gaill, agus do bhunaidh eaglaisean nuadh san Albainn gun mhall. Fhuair ead mu naoidh mìle dollaer agu ‘s muinntear Gàidhealach thairis nan Stàidean Deas na h-Aimearaga. Agus fhuair ead airigiod an-mhor orra sa Cluain Fáil ‘s Caraliana Tuath gu h-áiridh. Rinn Fredric Dubhghlais – sean tràill – cuairt gu Dùn Éideann do chur stad an airigiod as na Stàidean Deas, ach dh’fhan sin a-staigh san Saor Eaglais agus sin e! Thánaig tinneas mór air Cailean sa 1849 agus chuir e stad chun obair annsein. Shiubhail e gu Tighearna Mór sa Faoilteach 1850.