270mh Bliadhain Cuimhneachan na Murt Sheumas a’ Ghlinne:
(8mh Samhuinn 2022) / (8mh Samhuinn 1752)
Bh’ e 270 bliadhain o shoin nuair a chuir riaghaltas Gallda Seumas a’ Ghlinne go bàs. Ghabhail na Sasannaich e fhé air 16mh Céitean 1752 dhà latha ‘s dheidh am Foill-mharbhadh Leitir Mhòir (14mh Céitlean 1752) nuair a fhuair Cailean Ruadh Caimbeul bàs ri thaobh seachdar saighdear Gallda eile nuair a chuaidh ead air an t-slighe do fhuadach na Stiùbhartaich a-muigh as Apann mar chaidh ead air aghaidh leis an cogamh an aghaidh nan Gaill gun stad o 1746.
Ach cha rabh Seumas a’ Ghlinne ‘nn aig sabaid ann air Leitir Mhòir annsin. Ach chuir na Gaill e faoi ghobhail agus chuir ead e gu bàis air 8mh Samhuinn 1752. Bha fear neamh-chiontach e fhé gun teagamh. Bha ‘n comh-chuimhneachan sa Baile Chaolais, Árra Gháidheal, agus bh’ e gasta do’n oraic daoine ‘s Fíor Gàidheil ri chéile do chuimhne Seumas a’ Ghlinne (1698 gu 1752).
Chuir riaghaltas Gall-Sasannaich agus droch-duin’ eile Seumas a’ Ghlinne (Seumas Stiùbhart na h-Apann) go bàs air 8mh Samhuinn 1752, agus bha e sin 270 bliadhain o shoin agus dhéan ead sin gun ceartas mar bha Seumas a’ Glinne neamh-chiontach, agus cha rabh e ‘nn nuair a fhuair Cailean Ruadh bàs air Leitir Mòr, Apann air 14mh Céitean 1752.
Cha rabh Seumas a’ Ghlinne san àite nuair a fhuair Cailean Ruadh bàs air Leitir Mòr, agus bha e leis na daoine Clann Stiùbhart na h-Apann aig obair do chur comhaireachd an aghaidh na saighdearan dhearga nuair a dh’fhill ead gu h-Apann air ais a-rithist. Cha rabh e shuas sa choilltean Leitir Mòr agus bha e sin fìor gun teagamh!
As dheidh am Foill-mharbhadh Leitir Mòr (14mh Céitean 1752) nuair a fhuair seachd saighdear Gallda eile bhàis cuideachd, dh’fhill na Gaill gu h-Apann leis sluaghan mòran agu ‘gus ghobhail ead Seumas a’ Ghlinne. Dh’iarr ead dìoghaltas an aghaidh na Stiùbhartaich na h-Apann agus rinn ead sgrios an-mhòr air Clann Stiùbhart Apann as dheidh am foill-mharbhadh Leitir Mhòr. Ach chaidh na Stiùbhartaich air aghaidh leis an cogadh agus air aghaidh leis an comhaireachd an aghaidh nan Gaill, dhéan ead sin airson àm an-fhada ‘s dheidh a chuir na Gaill Seumas a’ Ghlinne gu bàis.
Chuir na Gaill an curp Seumas a’ Ghlinne shuas sa croich garbh mòr, agus bha do churp aige ‘nn airson ochd mìos dheug (18) nuair a thuit an cnàmhan a-mach chun am fharraige ‘gus chaidh e shuas gu Loch Liobhann leis an taoide ‘gus thánaig daoine na Stiùbhartaich chun an curp annsin. Chuir ead curp Seumas a’ Ghlinne san àite rùnnda ‘gus thug ead e chun sagart as dheidh sin. Agus tha daoine mhath aig obair chun fìor ceartas airson Seumas a’ Ghlinne ‘n-diugh, agus bithidh caithream agu gun mhall le cuidich Dhia Mòr.